У пацукоў выяўлены альтруізм і гатовасць дапамагчы таварышу ў бядзе

21-Сакавiка-2022

Пацукі таксама здольныя на спачуванне суродзічам і бескарыслівую дапамогу якія патрапілі ў бяду. Каб высветліць гэта, Пэгі Мэйсан, прафесар нейробиолгии і яе калегі з універсітэта Чыкага зладзілі эксперымент, у якім грызуны павінны былі выратаваць таварышаў са зняволення.

У першай частцы досведу пацукоў змясцілі ў адну клетку для двухтыднёвага азнаямлення адзін з адным. Потым адну жывёлу садзілі ў абмежавальнік і пакідалі пасярэдзіне кантэйнера. Другі грызун мог перасоўвацца вольна.  Неўзабаве біёлагі вызначылі, што ў сярэднім на 6-7 дзень вольны пацук навучаўся і адкрываў запалоненага таварыша. Хоць ніякай узнагароды яна за гэта не атрымвала. У выпадку ж, калі лімітавальная клетка была пустая ці ў ёй знаходзілася цацка, што імітуе грызуна, вольныя жывёлы рэдка адкрывалі яе.

Абсалютна ўсе якія ўдзельнічалі ў эксперыменце самкі рана ці позна адкрывалі суродзічаў, мужчынскія асобіны былі не гэтак адчувальныя да бяды таварышаў (у 30% выпадкаў яны не дапамагалі іншаму грызуну), пішуць навукоўцы ў артыкуле ў часопісе Science.

У другой частцы эксперыменту ў сумесь для кармлення біёлагі падмяшалі шакалад. Яны выказалі здагадку, што калі грызуны будуць заняты ласункам, ім не захочацца адрывацца ад ежы дзеля дапамогі суседу. Але апынулася, што вольныя жывёлы не толькі працягвалі дапамагаць суродзічам, але і часта пакідалі вызваленым частку ласунку. Гэта даводзіць, што пацукі здольныя на актыўныя прасацыяльныя паводзіны.
Некаторыя навукоўцы адзначаюць, што вольны пацук не ў стане ўявіць сябе на месцы той, што знаходзіцца ў клетцы. А значыць, такія паводзіны няможна назваць эмпатычным. Грызун не ўсведамляе, што іншай жывёле дрэнна, не суперажывае яму.

Цяперашняя праца не тлумачыць, што менавіта прымушае пацука дапамога запалоненаму субрату. Магчыма, прыкладам, што, вызваляючы суседа, яна зжывае нейкі вонкавы раздражняльнік. Прыкладам, ад паху гармону стрэсу, што вылучаецца іншай жывёлай. (Вядома, што грызуны могуць адчуваць пах хваробы адзін у аднаго і скурай вызначаць ровень кіслароду ў атачальным паветры.)

Надалей каманда Мэйсан плануе правесці іншыя эксперыменты, каб усталяваць праўдзівую прычыну такіх паводзін. У адным з доследаў пацукоў не будуць знаёміць адзін з адным на працягу двух тыдняў. На астатку Мэйсан робіць наступную заўвагу. «Калі мы дзее без спачування, мы ідзе супраць нашай біялагічнай спадчыны. Людзям трэба часцей прыслухоўвацца да сябе», — кажа Пэгі.